Wyjaśniłam już czym jest dziewiąty miesiąc kalendarza arabskiego. Natomiast, wraz z ogólnymi zasadami, które wiązą się z postnym czasem, pojawiło się kilka pytań o codzienne życie. Zatem, rozkładamy temat Ramadanu na czynniki pierwsze! Do dzisiejszej rozmowy dołączy kolejna Polka, mieszkanka Jordanii i muzułmanka.

~ suchy post

Wokół Ramadanu zbiera się zawsze wiele kontrowersji opartych na zarzutach głodzenia organizmu. Bynajmniej niejedzenie nie jest aż takim wyczynem, jak zakaz picia w ciągu dnia. Zwłaszcza, gdy ludzie normalnie funkcjonują, chodzą do pracy, trenują czy wykonują inne czynności.

W Maroku wielu ludzi zamienia sobie dzień z nocą, przerzucając wszystkie aktywności na nocne godziny kiedy można posilić się szklanką wody lub filiżanką kawy. Nie obciążając swojego organizmu w ciągu największych upałów.

Jednak, czy faktycznie ten czas jest aż tak trudny?
Towarzyszę w Ramadanowym poście mężowi już po raz drugi i powiem szczerze, że z mojej perspektywy nie. Nie korci mnie jedzenie, ani nie jestem jak wielbłąd na pustynii, któremu brakuje wody. Mam kilka chorób na karku, a i tak uważam, że post przynosi zbawienny wpływ na moje problemy żołądkowe czy nadciśnienie. Może wszystko zależy od samozaparcia, postawienia sobie odpowiedniej dyscypliny w życiu lub po prostu braku chęci odstawienia wielu jedzeniowych przyjemności. Osobiście nie zmieniam na miesiąc rytmu funkcjonowania, pracując zarówno w dzień jak i w nocy, dodatkowo robiąc kilka innych czynności. Nie daje sobie taryfy ulgowej.

Przeciętny człowiek myśli, że nie można wytrzymać kilku godzin bez picia. Istnieje wiele badań w temacie mówiących, że tak zwany “suchy post” jest czymś co pomaga organizmowi się oczyścić. Pozwala mu lepiej funkcjonować. Tradycje postne są w wielu religiach od setek lat. Nie wiem czy wiecie, że nawet Hipokrates (grecki lekarz starożytności z Kos) mawiał swego czasu “Jedzenie gdy jesteśmy chorzy znaczy, że karmimy chorobę” oraz “Jedzenie jest naszym lekarstwem“. Idąc tym tropem powiem Wam coś, co pewnie zaskoczy wielu. Nasz organizm jest w stanie wyprodukować sobie sam wodę do przeżycia!!! Ciało jest w stanie wygenerować sobie niezbędne do przeżycia środki. Idąc tym tropem zauważono, że okresowe przerwy w niepiciu i niejedzeniu pomagają nam szybciej dojść do siebie po wielu dotkliwych schorzeniach czy chorobach. Suchy post ma silne bowiem właściwości regenerujące. Jeśli chcecie poczytać o tym ciut więcej to klikajcie w artykuł Tutaj.

~ Ramadanowe Mity

Obchodząc muzułmański post zauważyłam, że wiele osób tylko w teorii wie o co w nim chodzi. Natomiast są osoby, które nie do końca wiedzą skąd wzięły się pewne wytyczne lub jak się z nimi obchodzić. Tu cała na biało wchodzi Ciotka z Jordanii – Polka, muzułmanka konwertytka, kobieta pracująca, mieszkanka Jordanii.

Przygotowując się do swojego pierwszego postu, sama próbowałam znaleźć jak najwięcej odpowiedzi na dręczące mnie pytania. Tak trafiałam w ręcę różnych kobiet muzułmanek, które wyjaśniały mi krok po kroku o co chodzi. Na początku tego roku moje drogi skrzyżowały się z Ciotką. To właśnie przy jej pomocy obalimy dziś kilka mitów..

1- Zaczniemy od uzupełnienia podstawowej wiedzy. Skąd wiadomo czy już zaczął się Ramadan, czy jeszcze
nie? To nie jest jedna ustalona data, a wiele krajow zaczyna w końcu różnie..

Islamski kalendarz opiera się na kalendarzu księżycowym, rok trwa około 354-355 dni. Dlatego Ramadan, jak i święta muzułmańskie Eid Al Fitr oraz Eid Al Adha, wypadają co roku wcześniej (mniej więcej 10-11 dni). Część krajów muzułmańskich zgodnie z sunną (tradycją proroka Muhammada) wypatruje księżyca na niebie, a część posiłkuje się nowinkami technologicznymi, które wyliczają kolejne fazy księżyca. I tak na przykład Jordania zaczęła Ramadan dzień wcześniej niż Maroko. Chyba jeszcze nigdy nie zdarzyło się, żeby wszystkie kraje muzułmańskie zaczynały wspólnie Ramadan w jednym dniu.

2- Tak, to prawda. Maroko zazwyczaj zaczyna dzień później niż inne kraje muzułmańskie, lecz zdarza mu się kończyć Ramadan w tym samym dniu. Natomiast jak to jest z porą postu. Wiemy obie, że wiele osób spłyca mówiąc, iż można jeść od zachodu do wschodu słońca?

Tak, wiele osób mylnie podaje, że pości się od wschodu do zachodu. Jednak pościmy od świtu (który wschód poprzedza, to moment kiedy słońce jeszcze nie pojawiło się na horyzoncie, ale noc już nie jest taka ciemna) do całkowitego zachodu słońca (słońce całkowicie chowa się za horyzont). Dla przykładu: w Warszawie fadżr (czyli pierwsza modlitwa, która wyznacza początek postu) zaczyna się o 2:43, a wschód jest o 5:13 (stan na 28 kwietnia 2021).

3- Czy wszyscy poszczą? Dzieci, chorzy, kobiety, mężczyźni.. są jakieś odstępstwa czy zwolenienia?

Nie wszyscy poszczą. Z postu zwolnione są osoby podróżujące, kobiety mające miesiączkę, kobiety w połogu (mające krwawienie po porodzie). Te trzy kategorie później muszą odrobić wszystkie dni, które nie pościły. Dodatkowo z postu mogą być zwolnione kobiety w ciąży. To zależy od stanu matki. W moim otoczeniu dziewczyny w trzecim trymestrze pościły i czuły się ok. W pierwszym nie pościły. Należy to wszystko zawsze skonsultować z lekarzem, który prowadzi ciąże muzułmanek, bo oni się znają na rzeczy. Zwolnione mogą być też kobiety karmiące piersią, to też zależy od matki i jej stanu zdrowia. Te kategorie także muszą odrobić dni, w których nie pościły. Kolejną grupą są osoby z przewlekłymi chorobami. Takie osoby muszą swoją chorobę skonsultować z lekarzem. Najlepiej takim, który miał do czynienia z pacjentami muzułmańskimi. Osoby z chorobami przewlekłymi, które nie nadają się pod żadnym względem do poszczenia nie muszą odrabiać postu. Muszą za to za każdy dzień, w którym nie pościły nakarmić biednych. Zazwyczaj jest to ekwiwalent kosztu swojego dziennego wyżywienia, który wpłacają do meczetu. Ten później rozdzielany jest w postaci posiłków dla osób w potrzebie.

Ostatnią grupą są dzieci. Przyjmuje się, ze post jest obowiązkowy od momentu kiedy człowiek wchodzi w okres dojrzewania. Jednak dzieci są przygotowywane na kilka lat wstecz na post. Dla dzieciaków, które mają około 8-10 lat robi się tak zwany „ptasi post” (tak przynajmniej nazywa się to w Jordanii). Oznacza to, że pierwszym posiłkiem dziecka będzie np. obiad o 13 zamiast śniadania o 7 czy 8.

4- To pościmy w dzień, a co z nocą. Można się objadać? Wielu uwaza, że jak wywracamy dzien z noca to w nocy mamy totalnie laby i sru, mozna wszystko.

Sunna proroka Muhammada mówi, że należy wypełnić swój żołądek w 1/3 jedzeniem, 1/3 wodą, a 1/3 zostawić „pustą”. Dlatego też absolutnie nie jest wskazane objadanie się. Najlepiej zjeść lekki (acz pożywny) iftar, koniecznie zaczynając od zupy. Kilka godzin później znów coś lekkiego, a następnie zjeść pełnowartościowy suhoor na koniec postu. Niestety, społeczeństwa muzułmańskie nie stronią podczas ramadanu od objadania się. Na stołach często królują głęboko smażone przekąski typu sambousek czy brik. Po iftarze wjeżdżają słodycze. Dlatego ważny jest zdrowy rozsądek i samoświadomość w zakresie zbalansowanego odżywiania.

5- Jest jakaś konkretne lista produktów, które można jeść podczas Ramadanu, a których należy unikać?

Przyjmuje się, że iftar należy zacząć od zupy, która „przygotuje” żołądek na danie główne. Nie ma jakiegoś odgórnego jadłospisu, każdy kraj ma swoje własne dania związane z daną kulturą. W Jordanii, dla przykładu, niepisaną regułą jest unikanie:

  • mansafu przez cały ramadan – narodowe danie Jordańczyków powoduje na drugi dzień ogromne pragnienie
  • arabskich fast food typu shawarma (coś jak doner kebab), bo na drugi dzień będzie Sahara w buzi
  • oliwek na suhoor – ten sam powód co wyżej

Summa summarów wszystko to, co powoduje pragnienie na drugi dzień jest niewskazane.

tysiące marokańczyków modlących się podczas taraweeh w centrum miasta, źródło: moroccomama.wordpress.com

6- W moim poprzednim poście pisałam o innych rytuałach, które pojawiają się oprócz postu podczas Ramadanu. Jak to wygląda w praktyce?

Ramadan to miesiąc Koranu, więc wiele osób ustanawia sobie cel, aby przeczytać cały w ciągu tych 30 dni. Dodatkowo po ostatniej wieczornej modlitwie isha jest dodatkowa modlitwa taraweeh, która ma miejsce tylko w okresie Ramadanu. Ten miesiąc ma przybliżyć nas do Boga, dlatego wiele osób odprawia dodatkowe modlitwy, oprócz tych pięciu obowiązkowych. Zapisuje się do stowarzyszeń i grup, które rozdają iftar dla osób ubogich, wpłaca pieniądze na różne akcje charytatywne, gotuje posiłki dla swoich sąsiadów. Do końca Ramadanu, a tak naprawdę do momentu kiedy odbędzie się świąteczna modlitwa Eid Al Fitr, należy też zapłacić Zakatul fitr. Jest to kwota pieniędzy ustalona odgórnie przez meczety na potrzeby osób ubogich.

7- Postem postem, a co jeśli nie dajemy rady? Kiedy przerwanie postu jest wskazane, czy istnieją odstępstwa kiedy w trakcie Ramadanu należy przerwać post?

Przerwanie postu powinno nastąpić w momencie kiedy dana osoba czuje się bardzo źle, nie jest w stanie dalej pościć, ma objawy wycieńczenia. Dodatkowo kobiety, które miesiączkują powinny od razu przerwać post, kiedy tylko zauważą, że pojawił się u nich okres.

8- Wielu chce ten post trzymać i decyduje się na połknięcie przeciwbolowej tabletki..

Połknięcie jakiegokolwiek lekarstwa w trakcie trwania postu przerywa go.

9- Rozumie, że chodzi o dostanie się czegoś do naszej buzi. Natomiast, jak wygląda zatem próbowanie potraw podczas gotowania w ciągu dnia ? Wiele Polek oczywiście mówi, że kategorycznie nie, natomiast w Maroku spotkałam się z podejściem, że można spróbować lecz nie można połknąć

Zdania w świecie muzułmańskim wydają się podzielone. Niektórzy będą unikać nawet spróbowania jedzenia czubkiem języka, a niektórzy będą posiłkować się fatłami, które mówią o tym, że próbowanie smaku podczas gotowania nie przerywa postu jeśli jedzenie nie dostanie się do gardła.

10- To jak jest zatem z myciem zębów?

W tym temacie są dwie opinie: Jedna mówi o tym, aby myć zęby kiedy się nie pości (po zachodzie
słońca do świtu), a w ciągu dnia używać siwak/miswak. Według tego poglądu pasta do zębów ma mocny smak i często zdarza się, iż przez przypadek ktoś może ją połknąć.
Druga opinia mówi, że nie ma nic złego w tym aby myć zęby pastą podczas postu, należy jednak uważać, aby jej nie połknąć.

11- Na koniec najbardziej kontrowersyjne pytanie – jak jest z seksualnością i doznaniami cielesnymi?
Spotkałam się z podejściem, gdzie facet powiedział swojej żonie, iż ta na okres postu musi wyprowadzić się z domu by go nie kusić. Drugi z kolei, nadmieniał, że jego kobieta nie powinna nawet musić w ciągu dnia do niego czułych słów czy wyznań miłości..

Przy tym temacie warto posiłkować się tym co mówi Islam. Zgodnie z hadisami Al-Bukhaari (1927) i Muslim (1106)

.. narrated that ‘Aa’ishah (may Allaah be pleased with her) said:
“The Prophet (peace and blessings of Allaah be upon him) used to kiss and be intimate when fasting, and he was the most able of you to control his desire.”

Aisha powiedziała: „Prorok (pokój z nim) miał w zawyczaju całować mnie oraz być intymnym kiedy pościł, i był ze wszystkich was najbardziej zdolny do samokontroli”.

Małżonkowie jak najbardziej mogą spędzać ze sobą czas, jeśli wiedzą, że posiadają w sobie chociaż odrobinę samokontroli. Są jednak dwie rzeczy z tym związane, które przerywają post:
1) Wprowadzenie żołędzia penisa do pochwy kobiety
2) Wytrysk spowodowany masturbacją, bądź stosunkiem lub innymi tego typu aktywnościami

Dlatego nie ma ku temu powodów, aby ktokolwiek z domu się podczas ramadanu wyprowadzał, tudzież przestał mówić „kocham cię”. Ba, zgodnie z hadisem al-Tirmidhī 1162 Abu Huraira reported: The Messenger of Allah (peace and blessings be upon him) said, “The most complete of believers in faith are those with the best character, and the best of you are the best in behavior to their women.”
Abu Huraira relacjonował: Posłaniec Boga (pokój z nim) powiedział „ najbardziej kompletni wierzący to ci, którzy posiadają najlepsze charaktery, a najlepsi z was to ci, którzy zachowują się najlepiej w stosunku do swoich kobiet”.

Tymi kilkoma pytaniami i odpowiedziami, mam nadzieję, że rozwiałyśmy z Ciotką wiele niespójności.
Jeśli jednak dręczą Was jeszcze inne kwestie, to śmiało.. zostawcie komentarz, odpowiemy!